Een ingewikkelde fiscale situatie
Steeds meer mensen kiezen ervoor om samen te wonen zonder te trouwen. Wanneer een dergelijke relatie eindigt, kunnen er ingewikkelde financiële kwesties ontstaan. Vooral rondom pensioenverdeling en partneralimentatie. Dat maken we in de praktijk dus regelmatig mee. Ook zien we dat veel mediators en advocaten niet goed op de hoogte blijken te zijn van de gevolgen van bepaalde keuzes.
Het probleem:
In de samenlevingsovereenkomst hebben samenwonenden soms afspraken gemaakt over de verdeling van hun pensioen als de samenleving stopt. Omdat de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding niet van toepassing is op ongehuwde koppels, bestaat er geen wettelijk recht op pensioenverevening. Maar als je lang ben samen geweest wil je misschien toch voor elkaar zorgen door middel van het verdelen van pensioen.
Klanten van ons hadden dit in een rechtsgeldige overeenkomst vastgelegd. Namelijk: de samenlevingsovereenkomst. Zo kwam bij ons de vraag op of hier fiscale gevolgen aan zijn verbonden, anders dan het betalen van inkomstenbelasting over de toekomstige pensioenuitkeringen. In de huidige wet- en regelgeving blijkt hierover niets te vinden.
Actie naar de belastingdienst dus
We vroegen de belastingdienst om een “vooroverleg ingenomen standpunt”. We gaven hen daarbij de tekst uit artikel 57 van de pensioenwet t.a.v. het partnerpensioen na overlijden te lezen. Daarin wordt gesproken over “de partnerrelatie” i.p.v. over het huwelijk. Ofwel: dat geld ook voor andere koppels dan getrouwd, zolang er maar een partnerrelatie is. Wij vinden dit een ongelijke behandeling tussen de Pensioenwet enerzijds en de WVPS anderzijds.
Het antwoord van de belastingdienst
De belastingdienst heeft ons geantwoord dat deze afspraken, anders dan bij gehuwden en stellen met een geregistreerd partnerschap, tóch kunnen leiden tot schenkbelasting. Dit betekent dus dat degene die een deel van het pensioen krijgt, hierover belasting moet betalen. En dat vinden wij dus héél raar.
Maar de belastingdienst gaf óók aan, dat een dergelijke beslissing geldt, indien partijen een vrijwillige partneralimentatie zijn overeengekomen in hun samenlevingsovereenkomst. Dat vonden we nog vreemder.
Waarom is dit vreemd en onwenselijk?
- Ongelijkheid: Het is oneerlijk dat gehuwden en samenwonenden op dit punt verschillend worden behandeld.
- Onvoorspelbaarheid: De fiscale gevolgen zijn onduidelijk en moeilijk te berekenen.
- Straffen voor zorgzaamheid: Mensen die afspraken maken over pensioenverdeling doen dit vaak vanuit een gevoel van zorgzaamheid voor elkaar. Het is oneerlijk om hen hiervoor te belasten als dat voor gehuwden, vanuit dezelfde gedachte, niet hoeft.
Mensen willen in Mediaton gelijkwaardige besluiten nemen
Wij mediators, lopen nu tegen de vraag aan hoe de heffing van Schenkbelasting moet worden bepaald. Daar heeft de fiscus dus niet over nagedacht. Want als je uit elkaar gaat wil je toch eerst weten wat de bedragen zijn voordat je je handtekening zet, toch?
Het pensioen en de te betalen partneralimentatie betreft namelijk een reeks van (bruto) bedragen. Daarvan is ook de tijdsduur geen vast gegeven. En bij partneralimentatie geldt ook nog eens dat bij veranderde inkomens de hoogte van de alimentatiebedragen herzienbaar zijn.
Dat vroeg dus om actie
We hebben daarom de staatssecretaris van Financiën gevraagd om hier iets aan te doen. Het is belangrijk dat er een duidelijke regel komt voor deze situaties. Zo zullen samenwonenden beter voorbereid zijn op de toekomst en weten waar ze aan toe zijn. We willen onze klanten namelijk wel eerlijk kunnen helpen, toch?
Waarom is een wetswijziging nodig?
- Moderne samenleving: De samenleving is veranderd. Steeds meer mensen kiezen ervoor om samen te wonen zonder te trouwen. De wetgeving moet hierop aansluiten.
- Gelijke behandeling: Gehuwden en samenwonenden moeten op dit punt gelijk behandeld worden.
- Rechtszekerheid: Er moet duidelijkheid komen over de fiscale gevolgen van pensioenverdeling en partneralimentatie voor samenwonenden.
Conclusie
De huidige situatie is onbevredigend voor zowel samenwonenden als professionals die hen adviseren. Een wetswijziging is noodzakelijk om deze groep mensen beter te beschermen en rechtszekerheid te bieden.
Wat kun je zelf doen?
Als je samenwoont en afspraken wilt maken over pensioenverdeling of partneralimentatie, is het belangrijk om je goed te laten informeren door een financieel specialist zoals onze René Springintveld. Dat voorkomt dat je verkeerde keuzes maakt en achteraf nog onverwacht extra belasting moet betalen.
Belangrijke vragen die je kunt stellen:
- Wat zijn de fiscale gevolgen van de afspraken die ik maak?
- Hoe kan ik de risico’s beperken?
- Hoe houd ik rekening met een aanstaande wetswijziging?
Door deze vragen te stellen, kun je samen met een financieel specialist een weloverwogen beslissing nemen als je als samenlevers uit elkaar gaat.
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact met ons op via het contactformulier, of bel ons vrijblijvend op.
