Hoe ontstaat burn-out?
Burn-out ontstaat meestal door een combinatie van factoren. Iemand die voortdurend overuren maakt zonder voldoende rust te nemen, zal uiteindelijk uitgeput raken. Onrealistische deadlines en een gebrek aan ondersteuning, maken dat iemand uiteindelijk omvalt. Maar waarom krijgt de één dan wél en de ander geen burn-out?
Definitie van burn-out
Een burn-out is de toestand van emotionele, fysieke en mentale uitputting die meestal ontstaat door langdurige stress, overbelasting en een disbalans tussen geven en ontvangen.
Het gevoel ontstaat dat je niets meer te geven hebt. Vervolgens stoppen lichaam en geest met functioneren en vallen mensen ziek uit. Vaak is een conflict of conflictomgeving de druppel dat een iemand zich ziekmeldt. Maar een tekort aan assertiviteit en zelfdestructieve gedragingen liggen er vaak aan ten grondslag.
De belangrijkste kenmerken van een burn-out
- Emotionele uitputting: Je voelt je constant moe, lusteloos en uitgeput.
- Verminderde betrokkenheid: Je hebt geen interesse meer in je werk of andere activiteiten waar je normaal gesproken plezier aan beleefde.
- Verminderd gevoel van eigenwaarde: Je twijfelt aan je eigen kunnen en hebt het gevoel dat je niet goed genoeg bent.
Herken een burn-out bij jezelf of een collega
Stel je voor dat een collega die altijd energiek en betrokken was, plotseling teruggetrokken en prikkelbaar wordt. Of een werknemer wordt vaker ziek en komt steeds vaker te laat. Dit kunnen signalen zijn van burn-out:
- Fysieke klachten: vermoeidheid, slaapproblemen, hoofdpijn, spierpijn
- Emotionele klachten: prikkelbaarheid, lusteloosheid, cynisme, gevoelens van waardeloosheid
- Gedragsveranderingen: terugtrekgedrag, verlies van interesse, problemen met concentreren
De rol van conflict bij burn-out
Conflict kan ontstaan doordat iemand zich anders begint te gedragen. Maar conflict kan ook voortkomen door een werkomgeving waar veel conflict heerst en het management niet doortastend optreedt. Discussies over samenwerken, cultuurverschillen en dominante overtuigingen spelen een grote rol. Als dat wordt aangewakkerd door hoge werkdruk en onzekerheid, ontstaat een toenemend risico op burn-out.
Zijn er in je organisatie veel ziekmeldingen en burn-out klachten? Neem dan contact op om het conflictniveau in je organisatie en de oorsprong daarvan te bespreken.
Mentale weerbaarheid en gevoel van waardering voorkomen burn-out
De rol van de werkgever bij burn-out
Werkgevers spelen een cruciale rol bij het voorkomen van burn-out. Een prettige werksfeer met een reële werkdruk en deadlines, behoren tot een gezonde organisatiecultuur, Daarbij dient ruimte voor psychologische veiligheid hoog op de agenda te staan.
Verbetering kan bestaan uit het conflictmanagement, intervisie, mediation en het trainen van leidinggevenden in effectieve communicatie- en conflictoplossingsvaardigheden. Een cultuur waarin feedback wordt gewaardeerd en conflicten snel worden aangepakt bestaat uit:
- Open communicatie: Moedig medewerkers aan om hun zorgen te uiten en kritische vragen te stellen.
- Flexibele werktijden: Geef medewerkers meer vrijheid in hun werktijden waardoor vertrouwen wordt getoond.
- Investeer in training en ontwikkeling: Help medewerkers om hun vaardigheden te verbeteren en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Zo toon je waardering, naast de broodnodige complimenten.
- Vertrouwelijke hulp: Zorg voor een vertrouwenspersoon, conflictcoach of een bedrijfsmaatschappelijk werker, zodat problemen besproken kunnen worden.
De rol van een burn-out coach bij preventie en re-integratie
Een burn-out coach helpt bij het herstelproces en leren omgaan met stress. Een burn-out coach zal iemand die uitgevallen is helpen met:
- Het verkennen van de oorzaken van de burn-out.
- Het ontwikkelen van nieuwe coping strategieën.
- Het hervinden van een balans tussen werk en privé en tussen werkdruk en weerbaarheid
- Het stellen van realistische doelen.
- Het werken aan assertiviteit t.b.v. de psychologische veiligheid van een medewerker.
Een burn-out coach helpt personen die moeite hebben met het stellen van grenzen. Door deze te leren om effectief ‘nee’ te zeggen zonder schuldgevoel. Of, te helpen met het opbouwen van zelfvertrouwen en het stellen van realistische doelen. Perfectionisme faalt namelijk altijd en leidt altijd tot conflict.
Een burn-out coach helpt met gepersonaliseerde coaching sessies of bijvoorbeeld het ontwikkelen van een re-integratieplan. Ook kunnen workshops over stressmanagement en veerkracht de organisatie helpen om burn-out te voorkomen.
Burn-out bij expats: een extra groot aandachtspunt
Expats, mensen die in Nederland wonen of studeren maar geen Nederlander zijn, ervaren vaak extra druk vanwege de verwachtingen van hun familie in het thuisland. Ze voelen de noodzaak om succesvol te zijn en hun familie trots te maken. Dit leidt vaak tot overmatige werkdruk en stress. Expats voelen zich vaak eenzaam door een gebrek aan sociale contacten. Hierdoor richten ze zich nog meer op hun werk of studie. Hierdoor wordt de neerwaartse spiraal ingezet en groeit het risico op Burn-out.
Biedt daarom sociale activiteiten en netwerkevenementen aan, specifiek voor expats. Zo kunnen zij een ondersteunend netwerk opbouwen. Werkgevers kunnen ook mentorschapsprogramma’s of buddy netwerken opzetten. Hierbij worden expats gekoppeld aan ervaren collega’s of medestudenten die hen kunnen helpen navigeren door de culturele en professionele uitdagingen. Daarnaast is het belangrijk om expats te informeren over burn-out coaching en hen aan te moedigen om hulp te zoeken wanneer dat nodig is.
Samenvatting Burn-out signaleren en voorkomen
Burn-out is een ingewikkeld probleem dat zowel door werk gerelateerde als persoonlijke gedragsfactoren wordt veroorzaakt. Het tijdig herkennen van symptomen, het effectief omgaan met conflicten is een must. Het inzetten van een burn-out coach helpt bij het voorkomen en behandelen van burn-out. Door een ondersteunende werkomgeving te creëren en aandacht te besteden aan de mentale gezondheid van werknemers, zien organisaties de impact van burn-out aanzienlijk verminderen.
10 TIPS om burn-out bij jezelf te voorkomen
- Luister naar je lichaam en geest: Neem signalen zoals vermoeidheid, prikkelbaarheid of concentratieproblemen serieus.
- Stel grenzen: Zeg nee als je overbelast raakt en leer om je werktijd te respecteren.
- Zorg voor een goede werk-privé balans: Plan tijd in voor ontspanning, hobbies en sociale contacten.
- Beweeg regelmatig: Lichaamsbeweging helpt stress te verminderen en je energielevel te verhogen.
- Slaap voldoende: Zorg voor voldoende nachtrust om je lichaam en geest te laten herstellen.
- Eet gezond: Voeding heeft een grote invloed op je energielevel. Eet gevarieerd en vermijd bewerkte producten.
- Leer omgaan met stress: Ontspanningstechnieken zoals ademoefeningen, mindfulness of yoga kunnen helpen om stress te verminderen.
- Communiceer open met je leidinggevende: Bespreek je werkdruk en eventuele problemen op tijd.
- Vraag om hulp: Schakel collega’s, vrienden of een professional in als je het moeilijk vindt.
- Zoek naar betekenis in je werk: Als je werk voldoening geeft, ben je minder vatbaar voor burnout.
Stiekem nog wat Extra tips:
- Leer delegeren: Niet alles hoeft zelf gedaan te worden.
- Prioriteer je taken: Focus op de belangrijkste taken en laat minder urgente zaken liggen.
- Neem regelmatig pauze: Sta op, loop even rond of doe een korte ontspanningsoefening.
- Ontwikkel een positieve mindset: Probeer positief te denken en focus op je successen.
