Autisme en scheiden: een zorgvuldig proces is noodzakelijk
Een relatie waarin één van de partners autisme (ASS) heeft, kent zijn eigen dynamiek. Vaak is er sprake van miscommunicatie, overprikkeling en wederzijds onbegrip. Als de relatie dan tot een einde komt, vraagt dat om extra zorgvuldigheid. Want scheiden van een partner met autisme, of zelf autistisch zijn en scheiden, brengt specifieke uitdagingen met zich mee. Zowel op communicatief als op praktisch en financieel vlak.
In dit artikel lees je wat de impact is van autisme op het scheidingsproces, welke valkuilen er zijn, en hoe een mediator en financieel adviseur daar goed mee om kunnen gaan. Autisme en scheiding is een lastig traject, dat vraagt om geduld, maar ook grenzen aangeeft en consistentie biedt.
Scheiden van een partner met autisme
Een partner met autisme ervaart de wereld vaak intenser, gedetailleerder en anders gestructureerd. Wat voor de één logisch is, kan voor de ander overweldigend zijn. Tijdens een scheiding met een autistische partner, komt daar ook nog emotionele stress bij. Dat kan leiden tot:
- Onvermogen om emoties van zichzelf of de ander te herkennen of verwoorden
- Vastlopen in details of procedures
- Moeite met veranderingen en onzekerheid
- Hevige reacties op prikkels of sociale situaties
- Weinig inlevingsvermogen in de beleving van de ander
Wat je kunt verwachten tijdens de scheiding
Een proces van autisme en scheiding verloopt vaak anders dan ‘normaal’. Het tempo ligt lager, emoties zijn moeilijk bespreekbaar, en praktische afspraken kunnen voor veel spanning zorgen. Denk aan:
- Discussies over logica: waarom dingen “zo moeten”
- Weinig ruimte voor emotionele verwerking
- Behoefte aan structuur en voorspelbaarheid
- Verzet tegen aanpassing van routines (zoals omgangsregelingen of verhuizing)
Als je zelf autisme hebt en gaat scheiden
Wanneer jij zelf autisme hebt, is het belangrijk dat het scheidingsproces zo duidelijk en rustig mogelijk wordt ingericht. Onverwachte gebeurtenissen, vage afspraken of emoties zullen anders verlammend werken. Dan is het fijn als je begeleid wordt door een ervaren mediator en financieel adviseur, die daar rekening mee houden.
De rol van de mediator bij autisme en scheiding
Een goede mediator moet niet alleen neutraal zijn, maar ook inzicht hebben in autisme. Dat vraagt om:
- Structuur aanbrengen in gesprekken
- Tempo aanpassen aan beide partners
- Communicatie visueel of schriftelijk ondersteunen
- Begrip hebben voor afwijkende reacties of behoeften
Bij het Nederlands Conflictinstituut werken mediators die ervaring hebben met neurodiverse relaties en weten hoe ze een veilig, overzichtelijk en respectvol proces kunnen begeleiden.
Autisme, echtscheiding en financiële zaken
Zéker bij autisme en scheiding, vragen de financiële aspecten van de scheiding extra aandacht. Autistische mensen kunnen moeite hebben met:
- Plannen en vooruitdenken
- Begrijpen van complexe documenten (hypotheken, pensioen, alimentatie)
- Vertrouwen op de cijfers van de ander
- Onverwachte kosten of veranderingen in inkomen
Een financieel scheidingsspecialist, zoals onze partner René Springintveld, weet hoe hij financiële zaken op een heldere en rustige manier inzichtelijk maakt. Hij helpt bij:
- Het verdelen van vermogen, schulden en pensioen
- Het opstellen van alimentatieberekeningen
- Duidelijke communicatie over de keuzes die worden gemaakt
Voorbeeld, wantrouwen van alimentatie:
Een vaak voortkomende situatie, is dat bij alimentatieberekeningen de autistische partner de berekeningen probeert te controleren en ‘na te rekenen’ en dús op andere uitkomsten stuit. De mediator zal dan niet zélf, maar de financieel expert één op één de berekeningen laten uitleggen.
Zéker bij een alimentatieberekening lopen mensen met autisme vast, omdat er zowel met bruto, als met netto inkomen wordt gerekend, de netto levensstandaard voorafgaand aan de scheiding, maar ook met forfaitaire kosten die niet de werkelijke, maar berekende én begrensde kosten zijn.
Maar óók dat het berekende recht op partneralimentatie veel hoger kan zijn, dan de ‘ruimte’ die bestaat om daaraan te kunnen voldoen, roept nogal eens discussie op omdat ‘recht en eerlijk’ niet altijd hetzelfde blijkt.
Door de autistische partner als het ware ‘aan de hand’ door de berekeningen te helpen, wordt de weerstand omgebogen in besef en begrip. Zo kan het proces van autisme en scheiding toch succesvol worden vormgegeven.
Co-ouderschap en autisme: wat is realistisch?
Als er kinderen zijn, speelt het ouderschapsplan een grote rol. Autisme kan het ouderschap anders maken, maar niet minder waardevol. Wel is het belangrijk om bij co-ouderschap te letten op:
- Structuur en voorspelbaarheid in de afspraken
- Duidelijke rollen en grenzen tussen ouders
- Lage prikkeldrempel in communicatie (denk aan schriftelijke afspraken of ouderschapsapps)
- Heldere afspraken over financiële ondersteuning en contactmomenten
Onze scheidingsmediator en financieel expert helpen je om dat plan praktisch, haalbaar en duidelijk te maken. Ook als één ouder autisme heeft.
Tips bij een scheiding met autisme
- Zorg voor voldoende voorbereiding en voorspelbaarheid
- Laat belangrijke afspraken schriftelijk vastleggen
- Werk met professionals die ervaring hebben met ASS, zoals van het NCI
- Vermijd emotionele druk en snelle beslissingen
- Gebruik hulpmiddelen zoals planningstools, checklists of visuele ondersteuning
Autisme en scheiding: hulp bij een complex proces
Scheiden met autisme vraagt om expertise, rust en empathie. Of jij nu de partner bent van iemand met autisme, of zelf autisme hebt: laat je goed begeleiden. Bij het Nederlands Conflictinstituut werken mediators en financieel adviseurs die weten hoe ze autisme, communicatieproblemen en complexe situaties kunnen begeleiden.
Wil je meer weten over onze hulp bij autisme en scheiding?
Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend en gratis consult. Dat kan online, op kantoor of bij je thuis. Samen zorgen we voor een eerlijk, zorgvuldig en rustig proces.
